Tại nhiều địa phương của Việt Nam hiện nay đang diễn ra tình trạng xây nhà trên đất nông nghiệp. Đây là hành vi sử dụng đất không đúng mục đích và có thể bị xử phạt theo quy định của nhà nước. Vậy mức xử phạt cho hành vi này là bao nhiêu? Hướng xử lý và khắc phục khi gặp phải tình trạng trên là gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về vấn đề này.
Nội dung bài viết
Quy định của nhà nước Việt Nam về việc sử dụng đất nông nghiệp
Đất nông nghiệp hay còn gọi là đất ruộng, đất canh tác- đây là các loại đất được sử dụng để sản xuất và phát triển các hoạt động liên quan đến ngành nông nghiệp như trồng trọt, chăn nuôi, nuôi hải sản.
Theo quy định tại khoản 1 điều 170 luật đất đai năm 2013 của nhà nước Việt Nam thì người sử dụng đất phải có nghĩa vụ sử dụng đất theo đúng ranh giới và mục đích theo yêu cầu của nhà nước. Bên cạnh đó, khi sử dụng đất người dân cũng phải tuân theo quy định về độ sâu trong lòng đất, độ cao trên không và bảo vệ các công trình công cộng xung quanh.
Tại điều 12 luật đất đai Việt Nam năm 2013 cũng quy định đất nông nghiệp ngoài việc dùng để sản xuất nông nghiệp có thể xây dựng các công trình phục vụ việc chăn nuôi. Người sở hữu đất có thể xây nhà trên đất nông nghiệp nếu đó là nhà cấp 4, các nhà tạm để nuôi gia súc, gia cầm, chứa thức ăn chăn nuôi.
Đất trồng cây lâu năm có được xây nhà không? Đất trồng cây lâu năm vẫn là đất nông nghiệp vì thế khi chưa chuyển đổi mục đích sử dụng nhưng người dân vẫn cố tình xây dựng nhà là hành vi vi phạm pháp luật. Người xây dựng có thể bị xử phạt hoặc tháo dỡ công trình để trả lại đúng nguyên trạng ban đầu.
Tìm hiểu thêm về các quy định về hợp thức hóa nhà đất
Mức quy định xử phạt khi xây nhà trên đất nông nghiệp
Mặc dù đã có những quy chuẩn về từng loại đất được ban hành từ rất lâu tại nước ta, tuy nhiên trên thực tế vẫn không tránh khỏi những trường hợp xây nhà trái phép trên đất nông nghiệp. Vậy những trường hợp này sẽ bị xử phạt như nào? Nhà nước Việt Nam đưa ra các quy định rõ ràng về việc xử lý và nộp phạt đối với các hành vi vi phạm mục đích sử dụng đất nông nghiệp. Căn cứ vào mức độ vi phạm mà người dân sẽ phải chịu các mức phạt khác nhau cụ thể như sau:
Xử phạt hành chính
Tại điều 6 Nghị định số 102/2014/NĐ-CP quy định mức xử phạt hành chính đối với hành vi chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp không được cơ quan pháp luật cho phép như sau:
- Xử phạt người vi phạm từ 10.000.000 đến 20.000.000 đồng nếu đất nông nghiệp chuyển mục đích sử dụng có diện tích dưới 0,5 ha.
- Khi đất nông nghiệp chuyển đổi mục đích sử dụng có diện tích từ 0,5 ha đến dưới 3 ha người vi phạm sẽ bị xử phạt từ trên 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
- Khi đất nông nghiệp bị chuyển đổi mục đích sử dụng trái phép có diện tích từ 3 ha trở nên người vi phạm sẽ bị xử phạt từ 30 đến 50 triệu đồng.
Lệ phí trước bạ nhà đất bao nhiêu và được tính như thế nào ?
Xử lý hình sự
Ngoài việc bị xử phạt hành chính việc xây nhà trên đất nông nghiệp của người dân có thể bị xử lý hình sự, thực tế đã có nhiều trường hợp phải chịu án tù từ hành động này. Theo quy định tại điều 343 của Bộ Luật hình sự năm 2015 nhà nước Việt Nam quy định cụ thể các trường hợp xử phạt như sau:
Những người xây dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị kết án về hành vi vi phạm này. Khi chưa được xóa án tích nhưng người dân vẫn tiếp tục vi phạm có thể bị phạt cải tạo không giam giữ 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm theo quy định.
Biện pháp khắc phục hậu quả
Mỗi quy định xử phạt, mỗi hành vi vi phạm đều có cách khắc phục theo quy định chung của pháp luật Việt Nam, Để khắc phục hậu quả khi xây nhà trên đất nông nghiệp người vi phạm cần thực hiện các yêu cầu cơ bản sau:
- Người xây dựng buộc phải tiến hành tháo dỡ nhà ở trái quy định, khôi phục lại tình trạng của đất nông nghiệp trước khi vi phạm theo khoản 1, 2, 3 điều 343 của Bộ Luật hình sự năm 2015.
- Người vi phạm buộc phải nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do xây dựng nhà trái phép theo khoản 1, 2, 3 điều 343 của Bộ Luật hình sự năm 2015.
Thủ tục chuyển đất nông nghiệp sang đất ở
Để việc xây nhà trên đất nông nghiệp không bị xử lý hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự thì người dân cần thực hiện thủ tục chuyển đất nông nghiệp sang đất ở. Thủ tục bao gồm các bước cơ bản được quy chuẩn như sau:
Bước 1: người dân cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo mẫu, sổ đỏ đất nông nghiệp. Mẫu này có thể xin tại các phòng quản lý tài nguyên, địa chính cấp huyện/ quận nơi có đất cần chuyển đổi.
Bước 2: Nộp hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại phòng tài nguyên và môi trường địa phương.
Bước 3: Phòng tài nguyên và môi trường tiếp nhận, thẩm tra, xử lý hồ sơ và trình lên UBND cấp huyện.
Bước 4: Người dân nộp tiền chuyển đất nông nghiệp sang đất ở theo quy định của pháp luật. Mức phí chuyển đổi được tính riêng cho từng địa phương cũng như diện tích cần quy đổi của người dân.
Bước 5: Phòng tài nguyên môi trường trao quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp cho người dân. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này chỉ thực hiện nếu đất đó không có sự tranh chấp, không thuộc nhóm đất trọng điểm của địa phương.
Trên đây là 1 số thắc mắc liên quan đến vấn đề xây nhà trên đất nông nghiệp bạn có thể tham khảo. Hy vọng, thông qua các kiến thức này người dân có thể hiểu đúng các quy định về vấn đề này và có biện pháp thực hiện hợp lý nhất.
PING LAND
